เคยจ่ายโบนัสทุกปี ปีนี้ไม่จ่ายไม่ได้นะครับ

คำพิพากษาศาลฎีกาที่  8114 - 8868/2546
    โจทก์ทั้งหมดและจำเลยมีการตกลงเกี่ยวกับการจ่ายเงินโบนัสให้แก่ลูกจ้างทุกปีตลอดมาจนเป็นปกติวิสัยโดยไม่ได้ยึดถือหรือคำนวณจากผลประกอบการหรือกำไรสุทธิเป็นเกณฑ์ แต่ยึดอายุงานและความขยันหมั่นเพียรไม่ขาด สาย ป่วย ลา     เกินกำหนด เป็นสำคัญ จึงถือได้ว่าเป็นสภาพการจ้างที่ตกลงกันโดยปริยายซึ่งมีผลผูกพันโจทก์ทั้งหมดดังกล่าวและจำเลยให้ต้องปฏิบัติตาม จำเลย จะออกประกาศ ระเบียบหรือกฎเกณฑ์ใดให้ขัดหรือแย้งกับสภาพการจ้างเรื่องการจ่ายเงินโบนัสนั้นไม่ ได้เว้น แต่จะได้รับความยินยอมจากลูกจ้าง เมื่อจำเลยออกประกาศเรื่องการจ่ายเงินโบนัสประจำปี 2544 ไม่เป็นคุณแก่โจทก์ทั้งหมดมากกว่าสภาพการจ้างเดิม ประกาศของจำเลยฉบับดังกล่าวจะมีผลใช้บังคับแก่โจทก์รายใดจึงขึ้นอยู่กับโจทก์รายนั้น ๆ ให้ความยินยอมรับเอาเงินโบนัสตามประกาศของจำเลยเป็นสำคัญ 
    เงินโบนัสประจำปีมีประเพณีปฏิบัติกำหนดจ่ายภายในวันสิ้นปี จึงเป็นหนี้ที่มีกำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทิน ดังนั้น      โจทก์รายที่ยังไม่ได้รับเงินโบนัส และโจทก์รายที่ได้รับเงินโบนัสประจำปีไปแล้วบางส่วน เมื่อถึงกำหนดจ่ายเงินโบนัสประจำปี จำเลยมีหน้าที่ต้องจ่ายเงินโบนัสให้แก่โจทก์ดังกล่าว การที่จำเลยไม่จ่ายจึงตกเป็นผู้ผิดนัด แม้ได้ความว่าจำเลยได้ปิดประกาศ เรื่องการจ่ายเงินโบนัสให้ลูกจ้างทราบอันอาจถือดูบล็อกได้ว่าเป็นการปฏิบัติการขอชำระหนี้ก็ตาม แต่ตามประกาศนั้นกำหนดเงินโบนัสที่จะจ่ายน้อยกว่าสิทธิที่โจทก์แต่ละรายจะพึงมีสิทธิได้รับตามข้อตกลงในส่วนที่เป็นสภาพการจ้าง การที่โจทก์เหล่านั้นปฏิเสธจึงมีมูลเหตุอันจะอ้างกฎหมายได้ ทั้งกรณีถือไม่ได้ว่าโจทก์สละสิทธิในการรับเงินโบนัสประจำปีพิพาท เมื่อจำเลยไม่จ่ายเงินโบนัสประจำปีตามวันที่กำหนดย่อมตกเป็นผู้ผิดนัดต้องรับผิดชำระดอกเบี้ยแก่โจทก์

ถาม: ถ้านายจ้างจ่ายโบนัสทุกปี ปีนี้ไม่จ่ายได้หรือไม่?

ตอบ: ถ้าจ่ายโบนัสทุกปี ไม่สนใจว่าขาดทุนหรือกำไร ปีนี้ถ้าไม่จ่ายลูกจ้างก็ฟ้องขอให้จ่ายได้ 

ถาม: ต้องจ่ายเท่าเดิมหรือไม่?
ตอบ: อาจจะไม่เท่าเดิมก็ได้ แต่ไม่จ่ายเลยไม่ได้แน่นอน
ถาม: ถ้านายจ้างจะไม่จ่ายต้องทำอย่างไร? 
ตอบ: ก็ต้องยื่นข้อเรียกร้องของดจ่ายกับลูกจ้าง หรือจะตกลงเป็นคนๆ ไปก็ได้ (ต้องทำข้อตกลง)
ถาม: ถ้านายจ้างขาดทุนไม่มีเงินจ่ายโบนัสควรทำอย่างไร? 
ตอบ: ก็บอกลูกจ้างตรงๆ แต่ถ้าไม่มีจ่ายเลยลูกจ้างคงไม่ยอม ก็จ่ายบ้างนิดหน่อย ลูกจ้างก็ควรจะยอม
ถาม: ถ้าลูกจ้างไม่ยอมทำอย่างไร?
ตอบ: ก็ต้องยื่นข้อเรียกร้องต่อลูกจ้าง และมีการเจรจากันภายใน 3 วัน ถ้าตกลงไม่ได้ก็แจ้งข้อพิพาทต่อแรงงานให้เข้ามา ไกล่เกลี่ยให้จบภายใน 5 วัน หลังจากนั้นถ้าตกลงกันไม่ได้ก็แจ้งข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงไม่ได้ นายจ้างก็มีสิทธิปิดงานโดย ไม่จ่ายค่าจ้าง หรือลูกจ้างจะนัดหยุดงานโดยไม่เอาค่าจ้างก็ได้ แต่ต้องแจ้งให้แรงงานและอีกฝ่ายหนึ่งทราบก่อนหยุดงานหรือ ปิดบริษัทไม่น้อยกว่า 24 ชั่วโมง มีอีกทางออกให้สวยทั้งสองฝ่ายก็ขอให้แรงงานตั้งผู้ชีขาดให้ก็ได้ 
ถาม: ถ้าทะเลาะกันใครได้ใครเสีย? 
ตอบ: เสียหายทั้งสองฝ่าย ทางที่ดีใช้แรงงานสัมพันธ์คุยกันให้ได้ 
ถาม: ถ้าลูกจ้างจะยื่นข้อเรียกร้องให้จ่ายโบนัสได้หรือไม่? 
ตอบ: ถ้าบริษัทขาดทุนไม่ควรยื่น กลับไปอ่านคำถามข้อ 1 ยังไงเขาก็ต้องจ่ายให้ มากหรือน้อยเท่านั้นเอง ไม่จ่ายเลยไม่ ได้แน่นอน
ถาม: นายจ้างหลายรายรู้แล้ว คิดไม่ตก ขาดทุนหลายล้านอั๊วต้องจ่ายโบนัสอีกหรอ?
ตอบ: ก็ช่วยไม่ได้ ที่ผ่านมากำไร ขาดทุน ก็จ่าย ศาลท่านก็เลยถือว่าปีนี้ก็ต้องจ่ายเช่นเดียวกัน (ตอนนั้นไม่ปรึกษาทนาย ก่อนก็เลยยุ่งแบบนี้แหละ)
ถาม: ลูกจ้างหลายคนรู้แล้วยิ้มในใจปีนี้ยังไงก็ต้องได้โบนัสแน่นอน? 
ตอบ: ถ้านายจ้างขาดทุนก็เห็นใจเขาบ้าง เอากันนิดหน่อยพอได้สังสรรค์ปีใหม่ก็พอ อย่าเอามากไปบริษัทอาจจะเจ้งได้
ถาม: ที่เล่ามาทั้งหมดนี่ใช้กฎหมายอะไร?  
ตอบ: พ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 มาตราไหนบ้างไปหาเอาเอง 


ทนายประเสริฐ เหล่าทึมหลวง

thailawyers@hotmail.com

ติดตามคำพิพากษาอื่นๆ ได้ที่

http://www.lawyer1.net